Author:
Abstract
Sözcük çağrışım testleri, zihinsel sözlük yapılanmasını keşfetmek amacıyla yaygın olarak uygulanan yöntemlerden biridir. Dilbilim alanında yürütülen sözcük çağrışım çalışmalarında eğilim, sözcük çağrışımlarını sınıflandırmaya ve çağrışımlar arasındaki sözcüksel bağlantıları açıklayan teoriler geliştirmeye yönelik olmuştur. Var olan çalışmalardan elde edilen bulgular, uyaran sözcüklerin katılımcılar tarafından iyi bilindiği durumlarda iki dilli zihinsel sözlüğün yapılanmasında dizisel (İng. paradigmatic) bağlantıların baskın olduğu yönündedir. Bu çalışmalardan yola çıkılarak mevcut çalışmada, Almanya’da yaşayan 10-14 yaş aralığındaki Türkçe-Almanca iki dilli bireylerin Türkçe ve Almaca sözcük çağrışım davranışları karşılaştırılmakta ve iki dilli zihinsel sözlükte sözcüksel yapılanmanın ne şekilde olduğu ortaya konmaktadır. Bu amaçla farklı zamanlarda Türkçe ve Almanca dillerinde uygulanan sözcük çağrışım testlerinde elde edilen yanıtlar, geleneksel sınıflandırma modeline göre çağrışım türlerine ayrılarak oransal olarak karşılaştırılmıştır. Mevcut çalışma, daha önce yapılmış çalışmalardan farklı bulgular ortaya koymuştur. Çalışmadan elde edilen sonuçlar, Türkçe-Almanca iki dilli bireylerin her iki dilde de kullanım sıklığı yüksek olan uyaran sözcüklere dizimsel (İng. syntagmatic) yanıtlar verdiğini, yani Türkçe ve Almancanın yer aldığı ikidillilikte zihinsel sözlük yapılanmasının dizimsel olduğunu göstermiştir.
Keywords
Abstract
Word association tests are one of the commonly employed methods to explore the organization of mental lexicon. In the field of linguistics, the tendency in word association studies has been to classify word associations and develop theories explaining lexical connections among associations. Findings from existing studies suggest that in cases of well-known words, paradigmatic connections dominate the organization of the bilingual mental lexicon. Based on these studies, the present study compares Turkish and German word association behaviors of bilinguals aged between 10 and 14 living in Germany. It aims to reveal how lexical organization occurs in the bilingual mental lexicon. Responses obtained from word association tests conducted in Turkish and German at different times are proportionally compared based on the association types in traditional classification model. The current study has yielded findings different from previous research. The results indicate that Turkish-German bilinguals tend to provide syntagmatic responses to stimulus words that are frequently used in both languages. In other words, the organization of mental lexicon in bilingualism involving Turkish and German is syntagmatic.